بیومکانیک ساده
بیومکانیک ساده

بیومکانیک ساده

17/4 - ضبط فعالیت ماهیچه ای: الکترومایوگرافی

سیستم عصبی مرکزی، تنشِ ماهیچه رو با مخابره سیگنال های کم ولتاژ (میلی ولت)، که پتانسیل عمل (action potential) نامیده میشن، کنترل میکنه (فصل ۱۴ رو ببینید). الکترومایوگرافی (EMG) مطالعه فعالیت ماهیچه ای ه و شامل ضبط و کمی سازی پتانسیل های عملی میشن که یه ماهیچه رو فعال میکنن. 

معمول ترین وسیله مورد استفاده برای اندازه گیریِ فعالیت ماهیچه ای، شامل یه سنسور و یه تقویت کننده میشه که برای تشخیص و تقویت ولتاژِ پتانسیل های عمل ن و نرم افزاری که روی کامپیوتر نصب میشه تا داده جمع آوری شده، که الکترومایوگرام (electromyogram) نامیده میشه، رو نمونه برداری، ضبط و پردازش کنه. تو این بخش، مبانی جمع آوری و پردازش الکترومایوگرام سطحی رو شرح میدم.

نکته: سنسورهای مورد استفاده برای EMG، معمولا الکترود نامیده میشن، اما عبارتِ الکترود ممکنه به این اشاره کنه که احتمالا یه شوک الکتریکی قراره اتفاق بیوفته (مردم زیاد فیلم ترسناک نگاه میکنن). استفاده از عبارت سنسور، کمتر ترسناک ه و این ترس ناموجه رو از بین میبره.

ادامه مطلب ...

17/3 - اندازه گیری کینه تیک: سیستم های صفحه نیرو

کینه تیک، شاخه مکانیکه که نیروهای عمل کننده روی بدن رو برای ایجاد تغییر در حرکت، تشریح میکنه. متغیرهای معمول که تو کینه تیک اندازه گرفته میشن، شامل نیروهائی که سبب ایجاد تغییر در حرکت خطی و همچنین، اثر چرخشی یه نیرو، که تورک نامیده میشه و سبب ایجاد تغییر در حرکت زاویه ای میشه، هستن. (فصل های ۴ و ۶ رو برای اطلاعات بیشتر در مورد نیرو و فصل ۸ رو برای اطلاعات بیشتر در مورد تورک ببینید).

متداول ترین وسیله اندازه گیری نیرو، سیستم صفحه نیرو (force platform system) ه که شامل صفحه نیرو و نرم افزار نصب  شده روی کامپیوتره که اطلاعات نیرو رو ثبت و پردازش میکنه. تو این بخش، جمع  آوری و پردازش ساده داده رو با سیستم صفحه نیرو توضیح میدم. 

ادامه مطلب ...

17/2 - اندازه گیری کینه ماتیک: سیستم های ضبط حرکت

کینه ماتیک، شاخه مکانیکه که حرکت رو شرح میده. متغیرهای معمول در آنالیز کینه ماتیک، شامل موقعیت، سرعت و شتاب میشن. (فصل ۵ رو برای کینه ماتیک خطی و فصل ۹ رو برای کینه ماتیک زاویه ای ببینین.)

معمول ترین وسیله برای اندازه گیریِ کینه ماتیک خطی و زاویه ای، سیستم ضبط حرکت (motion-capture) ه. اساسا یه سیستم ضبط حرکت، شامل یه سیستم "دوربینی"، برای تبدیل A/D حرکت ادامه دار به یه سری تک تصویر، و نرم افزار نصب شده روی کامپیوتر، برای پردازش تصویر به متغیرهای کینه ماتیک دلخواهه. تو این بخش، جمع آوری و پردازش داده ساده با یه سیستم ضبط تصاویر رو شرح میدم. 

ادامه مطلب ...

17/1 - تبدیل داده ادامه دار به اعداد

اندازه گیری چیزها یعنی اختصاص دادن یه مقدار بهشون، در یه لحظه خاص در زمان. هر اندازه گیری، به عنوان نمونه شناخته میشه و اینکه اون اندازه ها با چه تکراری گرفته میشن رو نرخ نمونه گیری (sampling rate) یا فرکانس نمونه گیری (sampling frequency) میگن. فرکانس نمونه گیری رو با هرتز (Hertz - Hz) گزارش میکنن. اگه چیزی ۱۰۰ بار در ثانیه اندازه گرفته بشه، نرخ نمونه گیری ۱۰۰ Hz ه و زمان بین هر نمونه به صورت ۱ ثانیه/Hz حساب میشه؛ برای فرکانس نمونه گیری ۱۰۰ Hz، زمان بین نمونه ها ۱ ثانیه/۱۰۰ یا ۰/۰۱ ثانیه ست.

در حرکتهای مورد نظر بیومکانیک، متغیرهایی مثل موقعیت، نیرو و فعالیت ماهیچه ای، به طور مداوم تغییر میکنن. متغیری که طول زمان دائما تغییر میکنه رو سیگنال آنالوگ (analog signal) مینامن. نمونه گیری یه سیگنال آنالوگ، یه مقدار دیجیتال (عددی) اون سیگنال رو در لحظه ای از زمان میده. روند نمونه گیری یه سیگنال آنالوگ برای تولید یه مقدار دیجیتال، تبدیل آنالوگ به دیجیتال (analog to digital conversion) یا به اختصار تبدیل A/D  نامیده میشه. چون روند تبدیل A/D، یه نوع فرکانس نمونه گیری ه، اونو با هرتز گزارش میکنن.

برای درک یه حرکت، متغیر های مورد نظر باید حین اجرا، چندبار نمونه گیری بشن تا یه تاریخچه زمانی متغیر رو درست کنن. یه تاریخچه زمانی شاملِ چندین تک مقدارِ متغیرهایِ نمونه گیری شده ست، که نشون میده که حین اجرا چجوری عوض میشه.

یه ایده حیاتی وقتی که متغیر نمونه بندی میشه اینه که یه فرکانس نمونه بندی اونقدر بالا انتخاب بشه که سری مقادیر گسسته توی تاریخچه زمانی، یه نماینده واقعی از چگونگی تغییر متغیر در طول اجرا باشه. اگه فرکانس نمونه بندی خیلی کم باشه، تاخیر زمانی بین نقاط داده یعنی که تغییری در یه مقدار مهم، ممکنه از دست بره و اون تاریخ زمانی نشون دهنده اجرا نیست. اگه فرکانس نمونه بندی به اندازه کافی بالا باشه و زمان بین نمونه ها کم، تاریخ زمانی میتونه به عنوان یه سری مقادیر فوری متغیر، حین اجرا، در نظر گرفته بشه.

همونطور که تکنولوژی مورد استفاده برای کمی سازی کینه ماتیک، کینه تیک و فعالیت ماهیچه ای رو توضیح میدم، به فرکانس نمونه بندی در بخش های بعدی اشاره میکنم و نمونه هائی از تاریخ زمانی این متغیرها رو نشون میدم.

17/0 - شماره گذاری اجرا: آنالیز کمی

در این فصل:

  • نمونه گیری داده 
  • ضبط داده کینه ماتیکی 
  • اندازه گیری نیرو 
  • ضبط و آنالیز فعالیت ماهیچه ای 

آنالیز کمی (quantitative analysis) در بایومکانیک شامل اندازه گیری جنبه های اجرا و شماره دار کردن آنهاست. یه آنالیز کمی به ما میگه "چقدر" و میتونه به سادگیِ شمردن تعداد دورهای انجام شده توسط یه دونده، مقدار زمانی که طول میکشه که یه بازیکن فوتبال ۴۰ متر (m) رو بدوه یا اندازه گیری طول یه شوت باشه. آنالیز کمی میتونه شامل استفاده از وسایل پیچیده برای اندازه گیری کینه ماتیک، کینه تیک، یا فعالیت ماهیچه ای هم باشه.

هدف آنالیز کمی، ارایه درک بهتر چگونگی حرکت بدنه که میتونه بدون اندازه گیریها به دست بیاد. اختصاص دادن یه مقدار عددی، مقایسه اجراهای مختلف رو راحت میکنه. به جای اینکه در مورد بیماری که از آسیب زانوش داره خوب میشه بگیم که داره سریعتر میشه, میشه گفت که سرعت رو به جلو، ۰/۲ متر بر ثانیه (m/s) زیاد شده یا نسبت به اندازه گیری قبلی ۶ درصد افزایش داشته.

یه آنالیز کمی شامل جمع آوری داده و پردازش داده ست. تو این فصل، سیستم هایی برای کمی سازی کینه ماتیک (الگوهای حرکتی)، کینه تیک (نیروهای تماسی حین حرکت) و فعالیت ماهیچه ای معرفی میکنم.