مومنتوم، محصول جرم بدن و سرعت اونه (مومنتوم = جرم ضرب در سرعت). مومنتوم یه مقداره که اینرسی بدن (یا مقاومت در برابر تغییر حرکت (جرم)) رو با تندی حرکت توی یه جهت، ترکیب میکنه. هر بدن در حال حرکت، مومنتوم داره.
همه حرکات رو میشه بر اساس مومنتوم دلخواه در نظر گرفت. توی اجرا، ما یه بدن داریم که جرم داره و میخواد تو یه سرعت خاص حرکت کنه. پس این بدن، یه مومنتوم خاص برای اجرای موفقیت آمیز داره. هر چی بدن، سریعتر حرکت کنه، سرعتش بیشتر و در نتیجه مومنتومش هم بیشتره. بدن در حال استراحت، مومنتوم نداره چون سرعتش صفره.
بیشتر وقتا تو بیومکانیک، جرم بدن حین اجرا، ثابت میمونه. مومنتوم بدن به خاطر تغییر در سرعت، تغییر میکنه. شروع حرکت از صفر یا زیاد کردن سرعتش، مومنتومش رو زیاد میکنه. برعکسش هم صادقه.
شتاب به این اشاره میکنه که سرعت، کم یا زیاد میشه که توست یه نیروی نامتعادل ایجاد میشه. تو فصل ۶، بهتون میگم که چجوری فرمول محاسبه شتاب (تغییر در سرعت در یه زمان خاص) رو تو قانون دوم نیوتون بگذارید که بهتون رابطه ضربه-مومنتوم رو میده (Ft = m(vf – vi
Ft یه مقداره که به ضربه مشهوره. نشون دهنده یه نیرو هست که در یه بازه زمانی اعمال شده. تو فصل ۱۶، بهتون میگم که چجوری هدف مکانیکی اجرا اینه که ضربه به بدن سبب دادن مومنتوم لازم برای موفقیت میشه. نیروی اعمالی در یه بازه زمانی همون چیزیه که اجرا کننده میتونه کنترل کنه یا از رابطه ضربه-مومنتوم به عنوان یه راه عینی برای ارزیابی اجرا استفاده کرد.
کینه تیک یه شاخه از مکانیکه که روی نیروهای اعمالی روی بدن متمرکزه. یه نیرو، یه کشش یا فشاره که توسط تعامل دو بدن ایجاد میشن. نیرو، یه کمیت برداریه و با ویژگی های قدر (magnitude) یا اندازه نیرو و جهت نیرو مشخص میشه. دو ویژگی مهم دیگه نیرو، نقطه تاثیر (جایی از بدن که بردار، اعمال میشه) و خط تاثیر (یه امتداد فرضی بردار نیرو در هر دو جهت، که برای مشخص کردن تورک، یا تاثیر چرخشی نیرو) هستن.
ادامه مطلب ...شتاب، تغییرات سرعت یه بدن رو در طول بازه زمانی اندازه میگیره. محاسبه شتاب، تغییرات سرعت بدن رو در مقایسه با طول دوره زمانی که توش سرعت تغییر کرده اندازه میگیره. شتاب رو میشه هم برای حرکت خطی (که خیلی ساده بهش میگن شتاب و نمادش هم a است) و هم برای حرکت زاویه ای (شتاب زاویه ای و نمادش هم حرف یونانی آلفا α ست).
حروف کوچیک f و i نشون دهنده پایان (final) و آغاز (initial) هستن. برای سرعت، این یعنی سرعت در آخر دوره و سرعت در ابتدای دوره. برای زمان هم همینطور. تفاوت بین آغاز و پایان، تغییر نام داره که با نماد یونانی دلتا Δ نشون داده میشه، همونطور که در محاسبه تغییرات زمان در شتاب زاویه ای نشون داده شده.
واحد های شتاب خطی m/s/s (متر بر ثانیه بر ثانیه)، شتاب زاویه ای º/s/s (درجه بر ثانیه بر ثانیه). متر بر ثانیه و درجه بر ثانیه، واحد های سرعت خطی و زاویه ای هستن و "بر ثانیه" آخر، از تقسیم تغییرات سرعت بر دوره زمانی میاد.
شتاب، عبارت مهمی توی بیومکانیکه چون این مقدار رابط بین کینه ماتیک (حرکتی که میبینیم) و کینه تیک (نیروهایی که سبب حرکتی که میبینیم) هستن. این رابطه در مورد حرکت خطی تو فصل ۵ و در مورد حرکت زاویه ای تو فصل ۹ توضیح داده شده.
بعضی وقتا از شتاب برای زمانی استفاد امیشه که بدن سرعت میگیره و کاهش شتاب برای زمانی استفاده میشه که سرعتش کم میشه. ولی تعریف مکانیکی شتاب، تغییرات سرعت بدن هست و محاسبه اش همیشه همینجوریه. تحلیل یه شتاب مثبت یا منفی، بسته به جهت حرکت بدنه. شتاب خطی رو تو فصل ۵ و شتاب زاویه ای رو تو فصل ۹ تحلیل میکنیم.
عبارات فاصله و جابجایی، اغلب جای هم استفاده میشن. هر دوتاشون توضیح میدن که بدن چقدر دور میشه. اما این دوتا معانی مختلفی تو مکانیک دارن. فاصله و جابجایی، هم به صورت خطی و هم به صورت زاویه ای تو کینه ماتیک اندازه گیری میشن.
ادامه مطلب ...اینکه بدن چقدر تند میره به تغییر در موقعیت بدن در یه بازه زمانی اشاره میکنه. دوره زمانی یعنی تفاوت لحظه شروع و لحظه پایان که توش بدن جابجا شده. بازه زمانی میتونه بلند یا کوتاه باشه. هر دو گزینه "بدن چقدر دور میشه" و "چقدر طول میکشه که حرکت کنه"، محاسبه تندی حرکت رو تغییر میدن. عبارت "بدن چقدر تند حرکت کرده" بستگی به این داره که "چقدر دور" براساس فاصله محاسبه شده یا جابجایی.
ادامه مطلب ...